Oleje przekładniowe – jak je wybrać?
Producenci olejów przekładniowych mają przed sobą trudne zadanie. Ewolucja, jaka dosięgła skrzynie biegów, jest wielka i obejmuje tak wiele rozwiązań, że stawia coraz to nowsze wyzwania przed koncernami olejowymi. Obecnie na rynku motoryzacyjnym można spotkać się ze zwykłymi skrzyniami manualnymi, automatycznymi, sekwencyjnymi, a także ze skomplikowanymi przekładniami dwusprzęgłowymi. Mechanizmy, które są w nich zastosowane, pracują pod ogromnym obciążeniem. Jak wybrać odpowiedni olej przekładniowy do swojego samochodu? Podpowiadamy!
Za co odpowiadają oleje przekładniowe?
Oleje spełniają kilka istotnych funkcji w skrzyni biegów. Przede wszystkim odpowiadają za smarowanie, chłodzenie, utrzymywanie w czystości, chronienie materiału przed starzeniem i eksploatacją, a także za tłumienie drgań i hałasów wywołanych pracą. Znacznie poprawiają pracę przekładni głównej, mechanizmów różniczkowych, a także łożysk tocznych i ślizgowych. Również elementy cierne w mechanizmach różnicowych o ograniczonym poślizgu wymagają smarowania.
W zależności od tego, gdzie elementy się znajdują i jakie funkcje spełniają, olej przekładniowy pracuje inaczej. Przekładnia o zębach prostych wymaga tworzenia trwałej warstwy bez tarcia granicznego, natomiast w przekładni hipoidalnej olej ma zadanie ochronić współpracujące ze sobą elementy przed tarciem granicznym. Olej przekładniowy chroni także przed korozją, rozpuszcza zanieczyszczenia oraz chłodzi układ.
Oleje przekładniowe różnicuje się na podstawie lepkości oraz składu chemicznego. Ich przystosowanie do konkretnych warunków jest możliwe dzięki dodatkom uszlachetniającym, które mają wpływ na zachowanie się płynu w danej temperaturze, poprawiają smarność, chronią przed korozją oraz zapobiegają starzeniu się płynu.
Podczas wybierania oleju warto wiedzieć o kilku rzeczach:
1. Przepracowany olej nie powinien być toksyczny.
2. Niezależnie od temperatury (czy skrajnie wysokiej, czy niskiej) olej nie powinien zmienić zbytnio swojej lepkości.
3. Olej musi mieć wysoką odporność na tworzenie się szlamów i osadów.
4. Jeśli na dworze panuje niska temperatura, olej musi zachować odpowiednią płynność, tak, aby przekładnia była smarowana od chwili rozruchu.
5. Olej nie powinien źle wpływać na uszczelniacze stosowane w przekładni, które mają kontakt z olejem.
Jakość oleju – jak jest określana?
Najczęściej stosowaną klasyfikacją jakościową olejów przekładniowych jest API. Wyznacza ona 6 klas, które są oznaczone literami GL i kolejno cyframi: 1, 2, 3, 4, 5, 6. Oleje klasy 1-3 są z reguły stosowane w mechanizmach o niewielkim obciążeniu. Można je spotkać dość rzadko, ponieważ na rynku znaleźć można w większości skrzynie biegowe o dużym obciążeniu, z którymi poradzić sobie mogą jedynie oleje klasy 4 i 5. Klasa 6 jest dopiero przyszłością, zarezerwowaną dla udoskonalonych olejów, które jeszcze nie występują w praktyce.
Klasyfikacja API plasuje się następująco:
GL-1 – olej tej klasy nie zawiera żadnych uszlachetniających dodatków. Zdarza się czasem, że można spotkać w jego składzie środki przeciwkorozyjne oraz przeciwutleniające. Można go stosować w przekładniach ślimakowych oraz stożkowych.
GL-2 – oleje tej klasy zawierają dodatki przeciwkorozyjne oraz przeciwutleniające, które zapobiegają pienieniu się.
GL-3 – olej tej klasy zawiera te same dodatki, co klasa GL-2, jednak w jego składzie zawierają się także dodatki typu EP, poprawiające właściwości smarne.
GL-4 – olej tej klasy zawiera większą ilość dodatków uszlachetniających oraz EP. Jest stosowany w przekładniach hipoidalnych.
GL-5 – oleje wysokiej klasy o świetnych właściwościach smarnych. W porównaniu z klasą GL-4 zwierają dwukrotnie więcej dodatków uszlachetniających. Stosuje się je w przekładniach hipoidalnych, które pracują pod dużym obciążeniem.
Lepkość oleju – jak jest oznaczana?
Najpopularniejszą klasyfikacją, którą oznacza się lepkość oleju, jest klasyfikacja SAE. Oleje są oznaczane liczbami: 70, 75, 80, 85, 90, 110, 140, 190, 250. Można się jeszcze spotkać z literką W przed liczbą, która oznacza, że olej jest płynem sezonowym, przeznaczonym na zimę. Jednak obecnie na rynku najczęściej można spotkać się z olejami wielosezonowymi.
Należy wiedzieć, że cyfry 70, 75, 80, 85 odnoszą się do niskich temperatur, przy czym 70 określa tę najniższą. Kolejne liczby: 90, 110, 140, 190 oraz 250 oznaczają właściwości olejów w temperaturach dodatnich.
Zimowe oznaczenia określają minimalną lepkość kinetyczną oleju w 100°C oraz maksymalną temperaturę, którą może osiągnąć olej w jednostce dynamicznej lepkości, która wynosi 150 000 mPas. Z kolei oznaczenie letnie określają zakres lepkości kinematycznej w temperaturze 100°C.
Wybór odpowiedniego oleju przekładniowego do skrzyni biegów w Twoim samochodzie jest bardzo ważnym zadaniem. Dzięki temu elementy w Twoim pojeździe będą miały zapewnione dobre smarowanie oraz odpowiednią temperaturę. Jeśli szukasz sklepu internetowego, w którym będziesz mógł kupić olej przekładniowy o doskonałej jakości, wejdź na Nocar.pl. W naszej ofercie znajdziesz m.in. oleje przekładniowe renomowanych producentów.
Sprawdź!
Źródło zdjęć: Nocar, pexels.com